Ezagutu sistema metrikoaren aurrizki berrienak: ronna-, quetta-, ronto- eta quecto-.

Lehenengo biek kopuru izugarri handiak deskribatzen dituzte. Ronto- eta quecto- ñimiñoetatik txikiena deskribatzen dute. Termino berri hauek azaroaren 18an onartu ziren Pisu eta Neurriei buruzko 27. Konferentzia Orokorrean, Versailles-en, Frantzian. Nazioarteko Unitateen Sistema edo SI sistemaren lehen hedapena markatzen dute 30 urtean. Yocto-, zepto-, zetta- eta yotta- aurrizkiak 1991. urtean gehitu ziren.

Zenbakiz, ronna- 1027 da. Hori da zifra bat eta 27 zeroren ondoren. Quetta- 1030 da (30 zero). Haien pareko txikiek — ronto- eta quecto- — ere 27 eta 30 zeroei erreferentzia egiten diete, baina horiek komando hamartar baten ondoren datoz. Orain arte, yotta- eta yocto- (24 zero) sistema metrikoaren barrutia mugatzen zuten.

Richard Brown da Ingalaterrako Teddington-eko Fisika Laborategi Nazionaleko metrologia-burua —neurketaren azterketa—. Science News ( SN )-rekin hitz egin zuen SIren azken hedapenak zientziarentzat zer esan nahi duen. Honako elkarrizketa hau argitasun eta laburtasunerako editatu da.

SN: Zergatik behar ditugu aurrizki berriak?

Marroia: Munduan datu kopurua esponentzialki handitzen ari da. Eta hori handitzen jarraitzea eta ziurrenik bizkortzea espero dugu, konputazio kuantikoa, digitalizazioa eta horrelako gauzengatik. Aldi berean, datu kopuru hori dagaur egun erabiltzen ditugun aurrizkien goiko sortatik hurbiltzen hasita. Jendea galdetzen hasi zen, zer dator gero?

SN: Nondik datoz aurrizkiaren izenak?

Marroia: Duela bost bat urte, BBCren podcast bat entzun nuen datu kopuruen izen berri hauei buruz. Eta aipatu zituzten biak brontobyte eta hellabyte ziren. Brontobyte, nire ustez, Brontosaurus dinosauro handi bat izatetik dator. Eta hellabyte-tik dator "'kopuru handi baten infernua".

Hauek duten arazoa, metrologiaren ikuspegitik (edo neurketaren ikuspuntutik), B eta H letrekin hasten direla da. beste unitate eta aurrizkietarako erabiltzen da. Beraz, ezin ditugu horiek izen gisa izan. [Argi zegoen] zerbait ofiziala egin behar genuela, jendea aurrizki hauek behar izaten hasi zelako. R eta Q ez dira beste ezertarako erabiltzen, benetan, unitate edo SI aurrizkiei dagokienez. [Aurrizkiaren izenak beraiek] oso-oso baxuan oinarritzen dira grezierazko eta latinezko bederatzi eta 10eko izenetan.

SN: Nola izango dira aurrizkiak. erabili?

Marroia: Nazioarteko Unitate Sistemaren puntu osoa sistema global onartua dela da. [hau] erabiltzen baduzu, ulertuko zara.

Unitate batekin aurrizki bat erabiltzen duzunean, unitatearekin lotutako zenbakia aldatzen dela esan nahi du. Eta jendeari uler ditzakeen zenbaki txikiak gustatzen zaizkio. Beraz, Lurraren masa adieraz dezakezuronagramak. Sei ronnagram dira. Jupiterren masa bi quettagram da. [Zenbaki txikien] adibide on batzuk dira elektroi baten masa errontogramo batekoa dela. Eta datu bit baten masa (telefono mugikorrean gordeta dagoen moduan) quektogramo baten ingurukoa da.

Uste dut aurrizki egoki bat erabiltzeak gauzak ulergarriagoak egiten dituela. Eta uste dut ez dugula ahaztu behar beti erabilera zientifiko zuzena berehala egon ez arren, denborarekin indarra hartuko dutela.