Jendartea eta hezkuntza: aukerak

~ bizargorri ~ Iruzkin 1

Hona hemen Gorka Juliok 2017-2018 ikasturtean HEZikt graduondokoaren bosgarren moduluko Jendartea eta hezkuntza: Aukerak izeneko ikasgaiari buruz egindako sintesia.

Bosgarren moduluko hirugarren gai honetan, hiru blokeetan zehar IKTen erabilerak hezkuntzan izan ditzakeen zenbait kontzeptu, praktika, gomendio eta eztabaida landu ditugu. Moduluaren helburua, teknologiak eskaintzen dituen aukerak era kritikoan aztertzeko mekanismoetan sakontzean datza, aukera hauek baliatu ahal izateko ezinbestekoa dena. Marko orokor kontzeptual batetik hasi, ahalduntze teknologiko integralerako gako batzuk aztertuz, zenbait teknologiek egiten duten ekarpena adibide bidez etorkizunera proiektatuz.

Hezkuntza komunitatean, parte hartze komunitateak eraikitzeko behar etengabea da. Prozesu gehienak, komunitate horietan kanpoan zein barrurako komunikazioa eta teknologiaren papera zein izan behar duen definitzeko garaian duda asko sortzen dira. Horretarako kontutan hartu beharko, partaidetza lantzeko marko orokorra osatzeko aurretik zenbait kontzeptu ezagutu eta horiei denei zentzua ematen dion marko orokorra aurkeztu dugu.

• Partaidetza komunitatea: partaide izango direnen komunitatea.
• Konpromiso mailak: partaideek beren artean ezarriko dituzten konpromiso mailak.
• Komunikazio motak: partaideen artean erabiliko diren komunikazio motak.
• Bitartekaritza ereduak: sustatuko den partaideen arteko bitartekaritza ereduak.

Ondoren aukera bezala, hezkuntza prozesuetan ahalduntzea bilatzen dela kontutan hartuz, hori lortzeko eman behar den ezinbesteko ezaugarritako bat autonomia dela ikusi dugu. Arlo teknologikoa eta hezkuntza loturik, autonomia hori eskuratzen laguntzeko, hiru arlotako sailkapen baten bidez, autonomia hori lantzeko lagungarri izan daitezken tresna edo baliabideak errepasatu ditugu.
Amaitzeko sarean aurki daitezkeen baliabideak erabiliz hainbat gai nola ikasi/irakatsi daitezkeen landu dugu: irudi digital libreekin lan egin, web teknologiak, programazioa, gailu libreak…
Osatzeko markoa elikatzen duten bideo eta hainbat erreferentzia landu ditugu, saio presentzialean sakonduko ditugunak.

CORPUS HISTORIKOEN PROZESAKETA (Jardunaldi irekia, 2018-06-11)

~ bizargorri ~ Iruzkin 1


Corpus historikoak biltzea, etiketatzea, aztertzea eta kontsultagarri jartzea nahitaezkoa da hizkuntzaren eta kulturaren eboluzioa modu kuantitatiboan ikertu ahal izatea. Hizkuntzalaritza, historia eta teknologia arloen arteko lankidetza beharrezkoa da aipatutako prozesuak arrakastatsuak izango badira.

Nazioartean hainbat proiektu ari dira egiten ildo horretan eta jardunaldi honetan esperientzia horietako batzuk azalduko dira. Euskal Herrian ere hainbat proiektu daude martxan baina modu atomizatuan.

Gehiago jakin nahi baduzu, jo iturrira:
http://www.unibertsitatea.net/blogak/ixa/2018/05/29/corpus-historikoen-prozesaketa-jardunaldi-irekia-2018-06-11/

Hezkuntza esku-hartzea Interneteko arriskuen aurrean

~ bizargorri ~ Iruzkin 1

Hona hemen Nere Amenabarrek 2017-2018 ikasturtean HEZikt graduondokoaren bosgarren moduluko Jendartea eta hezkuntza: Hezkuntza esku-hartzea Interneteko arriskuen aurrean izeneko ikasgaiari buruz egindako sintesia.

Bosgarren moduluko bigarren gai honetan, aurreko gaian (5.1 gaian) ikusi dugun moduan, ikusi dugu arriskuak egon badaudela Interneten ere. Horregatik hain zuzen ere, esku-hartze zuzen bat egitea ezinbestekoa da gure ustez. Funtsezkoa izango da esku-hartze hau bai eskolan baita familietan ere.
Esku-hartze horren beharra ikusteko jauzi digitalari eskaini diogu ataltxo bat. Denetariko iritziak edota pertzeptzioak jaso ditugu: batzuk jauzi txikitu dela, besteak handitu, beste batzuk zalantza… Gai honekin oso erlazionaturik dagoen ideia hauxe da nire ustez: jauzia handituz edota txikituz joan arren, zein da gazte hauek Interneten sor daitezkeen aurrean duten arriskuen pertzeptzioa? Hori da niretzat esanguratsua den zerbait.
Ikastetxeetan dauden arautegiei dagokienean, egun ikastetxe askotan daude IKTen inguruko arautegiak eta nolabaiteko esku-hartzeak. Ikusi dugunaren arabera, arau guzti hauek hezkuntza estilo desberdinei erantzuten diete: autoritarioa (kontrol +, maitasun-), babeslea (kontrol +, maitasun +/-), permisiboa (kontrol -, maitasuna +/-) eta asertziozkoa. Adibide mordoa aurkituko dugu sarean, baina gai honetan bi proposatu dizkizuegu: Deustukoa eta Santo Tomas lizeokoa. Nire iritziz lanketa polita dugu oraindik ere arlo honetan egiteko. Ikastetxe bakoitzak bere beharrei erantzunez sortzen du arautegia baina agian ez litzateke txarra izango arautegi orokor bat izatea, eta gero bakoitzak berera moldatzea.
Euskaltel enpresaren iragarki bati ere eskaini diogu tartea. Zuen iritziak hor nahiko desberdinak izan dira. Dena den, nire iritziz, helburu komertzial bat duela ahaztu gabe, bertan agertzen diren ideiak erabilgarriak izan daitezke gaiaren lanketa egiterako momentuan. Telefonoa eman eta kontratua sinatzearekin ez dela nahikoa ez dago inolako zalantzarik. Baina kasu batzuetan, telebistak duen indarraz aprobetxatuz, honen inguruan hitz egiteko aukera polita izan daitekeela iruditzen zait.
Hurrengo atalean gomendioei buruz aritu gara. Alde batetik eskolarako aproposak izan daitezkeenak eta beste alde batetik familientzat. Dudanik gabe, bi eremu hauek bat egitea ezinbestekoa da mezua berdintsua edota antzekoa izateko, batzuetan hain zaila izan arren. Familientzat 12 gomendioz osaturiko aurkezpen bat ikusi dugu. Gehiengoen esanetara gomendio egokiak izan dira, nahiz eta batzuek luzeegiak diren aipatu duzuenean. Agian beste era batetara taldekatu daitezke?
Azken atalean berriz, labur labur bada ere dauden baliabide eta programei eskaini zaie tartea. Horretarako adibide desberdin batzuk ikusi ditugu hasieran eta jarraian unitate didaktiko bat egin behar izan duzue zuek aukeraturik gai bati buruz. Gaiak anitzak izan dira eta guztiak jaso eta irakurri ditut gustura: kontaktuak nola kudeatu, morroi ez izaten ikasi, besteen argazkien gainean dugun boterea,… guztiak interesgarriak eta ekarpen politak izan dira niretzat.
Bukatu da gure gaiari dagokion astean, baina aurrez aurrekoan izango dugu tartea gai hauen inguruan ere zuekin aritzeko. Beraz, datorren aste arte!

Jendartea eta hezkuntza: arriskuak

~ bizargorri ~ Iruzkin 1

Hona hemen Urko Fernandezek 2017-2018 ikasturtean HEZikt graduondokoaren bosgarren moduluko Jendartea eta hezkuntza: arriskuak eta aukerak izeneko ikasgaiari buruz egindako sintesia.

Bosgarren moduluko lehenbiziko gai honetan Interneten hainbat arriskuen berezitasunak aztertu ditugu. Haur eta nerabeek beren eguneroko bizitza digitalean erronka ezberdinei aurre egin behar diete, eta hezitzaileen laguntza behar dute testuinguru digitalak dakartzan erregelen aurrean beharrezko neurriak hartzen ikasteko.
Ez dirudi hauek saihesteko estrategi sinple eta bakarra existitzen denik, arrisku bakoitza faktore askoren menpe baitago. Bai Interneten baita mundu fisikoan, pertsona bakoitzaren egoera sozial eta ekonomikoa, eta baita bera eta bere inguruneko pertsonen gaitasun eta aukerak desberdinak direnez, jarraitu beharreko estrategi eta metodologiak testuinguru eta kasu partikularretara bideratuak egon beharko dira.
Ikusitako material eta adibideetan, eta baita zuen ekarpenetan, mugikorra gure eta batez ere haur eta nerabeen funtsezko parte bat direla ikusi dugu. Teknologiak izaten ari den inplementazio abiadura biztanleria babes dezakeen legedia baina azkarrago doa. Legedia atzetik egon arren, Datuak Babesteko Erregelamendu Orokorra bezalako ekimenek oso lagungarriak izango zaizkigu, baina arau hauek betearazi behar dira eta, horretarako, gure eskubideak ezagutzen eta aldarrikatzen ikasi behar dugu
Gehien kezkatzen zaizuen arazoen artean, teknologia berriekiko sortarazten ari den menpekotasuna (batez ere sare sozial eta bideo-joko mota batzuetan), eta haurrek jasan dezaketen jazarpen digital motak ezberdinak (batez ere ziberbullying-a aztertu duzuelarik) izan dira. Ziber-jazarpena psikologikoki gogor eta suntsitzailea dela ikusi dugu, benetako eta betirako kalte eta ondorioekin.
“Eulien ugazaba” eleberrian azaldutako gizarte distopikoruntz joaterik ez badugu nahi, guztion beharrak eta egoerak aztertuta, Internet etiko, bidezko eta zentzudun bat eraikitzen saiatu behar dugu. XXI. mendean jaiotako gaztetxoak izango dira aurreko belaunaldiek sortutako arazoak konpontzeko prest egon beharko direnak, beraz gure oraingo lana zein den argi daukagu. Haur eta nerabeen eskubideak bermatzeko irakasleen papera ezinbestekoa da, beraz jarrai dezagun bizitza digitalerako zenbait trebetasun barneratzen irakasten.

Hizkuntza irakaskuntza on-line

~ bizargorri ~ Iruzkin 1

Hona hemen Aitziber Iturricastillok 2017-2018 ikasturtean HEZikt graduondokoaren laugarren moduluko Hizkuntza irakaskuntza on-line izeneko ikasgaiari buruz egindako sintesia.


Laugarren moduluko bigarren gaiaren hasieran saio sinkronoen ezaugarriak aztertu ditugu eta dauden aukeren arteko aldeen hausnarketa egin dugu. Ideia batzuk errepikatu ditugun arren, kameraren erabilpenaren helburu ezberdinak, edonondik egin daitezkela, mintzamena baino gehiago lantzeko aukera ematen digutela eta i(ra)kasle rolen aldaketa kasu, zenbait ideia desberdin ere aipatu dituzue:

  • Kameraren erabilerak komunikazioaren abiaduran izan dezakeen eragina.
  • Keinuek hizkuntzaren gabeziak estal ditzaketela
  • Garraio eta material kostuen murrizketa

Horrez gain, foroetan aipatu den ideia bat nabarmentzekotan, saioen grabaketa eta ondoren grabatutakoa lantzearen helburu edo aukerak nabarmenduko nuke.
Saio sinkronoak egin dituzue gero, hartutako erabakiak desberdinak izan dira, batzuek txata soilik erabilita egin dituzue eta besteek deia eginda. Biak ala biak egokiak helburuen arabera.

Materiala sortzeko estrategiak eta baliabideak

~ bizargorri ~ Iruzkin 1

Hona hemen Mikel Larrañagak eta Itziar Aldabek 2017-2018 ikasturtean HEZikt graduondokoaren laugarren moduluko Materiala sortzeko estrategiak eta baliabideak izeneko ikasgaiari buruz egindako sintesia.


Laugarren moduluko hirugarren gaian ahozko zein idatzizko komunikazioa lantzeko materiala sortzeko baliabideak eta estrategiak landu ditugu. Alde batetik, estandarraren erabilera eta baliabide biltegiak ikusi ditugu. Sortutako materialaren berrerabilgarritasuna ahalbidetzen duten SCORM eredua eta QTI estandarra ikusi ditugu. Gainera, sortutako materiala partekatzeko erabiltzen diren baliabide biltegiak aurkeztu ditugu.

Bestalde, hizkuntzaren tratamendu automatikoak materialen sorkuntzan nola lagundu dezakeen ikusi dugu. Irakasle zein ikasleek euskara lantzeko eskuragarri dituzten hizkuntza baliabideak ikusi ditugu.

Jardueren bitartez kontzeptu teorikoak praktikan jarri dituzue. Gaian landutako tresnak era ezberdinetan erabili dituzue moduluko azken produktuari begira. Ataza interesgarriak eta ikasleentzat erakargarrriak sortu dituzue, hezkuntzak ez duela aspergarria izan behar erakutsiz. Azkenik, ondoko kasuetan egindako esfortzua azpimarratu nahiko genuke:

  • Aurrez aurreko saioetan SCORM eta QTI erabili ahal izateko egin duzuen saiakera.
  • Gaian zeneukaten materiala begiratzeaz gain egin duzuen sakonketa eta ikerketa lana.
  • Material osagarria aztertu eta euskararen tratamendu automatikoak material sorkuntza erdi-automatikoan nola lagundu dezakeen aztertu izana.

Hizkuntzen i(ra)kaskuntza: marko teoriko orokorra

~ bizargorri ~ Iruzkin 1

Hona hemen Hiart Legarrak 2017-2018 ikasturtean HEZikt graduondokoaren laugarren moduluko Hizkuntzen i(ra)kaskuntza: marko teoriko orokorra izeneko ikasgaiari buruz egindako sintesia.


Hizkuntzak i(ra)kasteko hainbat metodo daudela ikusi dugu (metodo tradizionalak, ikuspegi komunikatiboa…). Dena den, ezin dugu esan baliozko ikuspegi metodologiko bakarra dagoenik; ez dago ikasle guztientzat eta testuinguru guztietan balio duen metodorik.

Gainera, teknologia berrien eraginez, hizkuntzak i(ra)kasteko modu berriak (b-learning, e-learning…) zabaltzen ari dira.

Irakasleen erronka nagusia da hizkuntzak i(ra)kasteko metodologia eraginkorra eta baliabide teknologiko aproposak uztartzea. Horregatik, irakasleek denbora hartu behar dute metodologia ezberdinak zein teknologiak eskaintzen dituen baliabide eragingarriak ezagutzeko eta baliatzeko. Era berean, garrantzitsua da ikasleek ikas dezaten sareak eskaintzen duen informazio guztia ondo kudeatzen eta erabiltzen.

Gai honetan hizkuntzen i(ra)kaskuntzarako erabilgarri diren hainbat IKT baliabide ikusi ditugu, baita beste batzuk partekatu ere (1.1 jardueran IKT baliabide gehiago zerrendatu dira, guztion artean). Ondoren, ikastunitate bat sortzeko saiakera egin da, metodologia eta baliabide horietako batzuk bateratuta (1.2 jardueran idazmena lantzeko ikastunitate bat prestatu da, elkarlanean).

E-­learning aplikatua enpresan

~ hezikt ~ Iruzkin 1

Hona hemen Mertxe Gordillok 2017-2018 ikasturtean HEZikt graduondokoaren hirugarren moduluko E-­learning aplikatua enpresan izeneko ikasgaiari buruz egindako sintesia.

e-learning_enpresanFormazioa edo prestakuntza ez da bakarrik unibertsitateen gauza. E-learning-ak enpresan ere badu bere lekua, eta aldaketa-prozesuen eragile izan daiteke: aldaketa kulturalen, metodologikoen eta teknologikoen eragile, hain zuzen ere. Nolakoak dira prestakuntza-prozesuak enpresatan? Zer eragin du e-learning-ak horiengan? Zer plataforma edota eduki landu daitezke? Enpresen prestakuntza-prozesuetan e-learning-ak dituen inplikazioak ulertzen saiatuko gara.

1. Oinarrizko ezaugarriak

Enpresatan prestakuntzaz ari garenean, hiru ezaugarri izan ditugu beti kontuan:

  1. Prestakuntzaren eraginkortasuna
  2. Sistemaren malgutasuna
  3. Metodologiaren egokitasuna

Horregatik, oso garrantzitsua da teknologia oso egonkorra izatea eta irakasle ezin hobeak izatea. Gaur egungo langileentzat pentsatutako sistema eta metodologia.

e-leaning_enpresan_1

2. Nola ulertzen dugu Blended Learning-a?

Aldez aurretiko prestakuntzak desabantaila batzuk ditu e-learningen ondoan. Alde batetik, logistika esfortzu handia eskatzen du eta horrek nahiko garesten du prestakuntzaren kostua. Gainera, une eta gune berdinean egotea eskatzen du.

e-learning_enpresean_2E-learning-ean, berriz, edonon eta edonoiz dago gure esku. Baina autoikaskuntza bada, motibazioa asko kontrolatu behar da, esperientzia pertsonalizatua izateko eta ikaskuntza pasiboa izan ez dadin.

Blended learning-ean, ordea, irakaslearekin momentu txikiak daude, txikiak baino garrantzitsuak. Plataforman bertan egiten dira jarduerak eta irakaslearekin ere leku berdinean egiten dira.

3. Flipped Classroom metodologia

e-learning_enpresan_3

Lehen esan bezala, ikas-irakaskuntza prozesu guztia plataforman bertan egin dezakegu.
Zerbitzu guztiak behar guztiei erantzuteko

e-learning_enpresean_4

4. Erreferentziak

  • Álvarez, Carlos (2003).  E-learning: ¿cómo afrontarán las empresas los retos en formación de empleados
  • Clark, R. C.; Mayer, R. E. (2002). E-Learning and the Science of Instruction: Proven Guidelines for Consumers and Designers of Multimedia Learning, Jossey-Bass/Pfeiffer, San Francisco,California.
  • Horton, W. (2000). Designing Web-Based Training: How to Teach Anyone Anything Anywhere Anytime, John Wiley & Sons, New York

El e-learning en la universidad

~ hezikt ~ Iruzkin 1

Hona hemen Lourdes Guàrdiak 2017-2018 ikasturtean HEZikt graduondokoaren hirugarren moduluko El e-­learning en la universidad izeneko ikasgaiari buruz egindako sintesia.

e-learning_unibertsitatean_1En un entorno digital podemos crear contextos o escenarios para aprender. El modelo pedagógico y los recursos tecnológicos de esos contextos condicionan los procesos de enseñanza y aprendizaje. Por lo tanto, para diseñar contextos de e-learning, necesitamos saber qué es el e-learning, qué rol tienen las TIC en esos contextos y, sobre todo, el modelo educativo que los respalda. ¿Serías capaz de tomar todas estas decisiones? Para ayudarte en esta tarea, revisaremos cómo ha evolucionado el concepto de aprendizaje a distancia hacia el concepto de e-learning, cuáles son las tendencias actuales en relación al uso de las TIC en la universidad, y conoceremos el caso de la UOC como un ejemplo que puede inspirarnos en nuestras futuras acciones profesionales.

1. Evolución de la educación a distancia (ED) al e-learning

La evolución de la educación abierta y a distancia (ED) en la última década, básicamente se ha dado por la introducción paulatina y continua de las TIC. Este fenómeno está provocando un cambio importante en los modelos educativos, que obliga a replantear las metodologías de enseñanza y aprendizaje, el rol del profesorado y el de los  contenidos y recursos de aprendizaje.

Veamos cómo se ha dado esta evolución de la ED según Garrison y Anderson, quiénes nos hablan de 4 generaciones:

e-learning_unibertsitatean_2

2. Visualización de los modelos educativos con TIC

Según el apoyo prestado por las TIC, los modelos educativos pueden ir de menor a mayor dependencia de éstas, resultando ser modelos complementarios o suplementarios. En función del nivel de uso de las TIC nos situaremos en un punto concreto del contínuum del e-learning.

e-learning_unibertsitatean_3

3. Modelo educativo centrado en el estudiante y completamente en línea; el ejemplo de la UOC

El modelo educativo de la UOC se centra en la actividad del estudiante, no en los contenidos, sino en la actividad de aprendizaje que ha sido diseñada previamente por un equipo de profesores y profesionales del diseño pedagógico. Dicha actividad, conducida por un profesor experto en docencia en entornos en línea, deberá facilitar el desarrollo de competencias al estudiante. Y al mismo tiempo, para que un modelo se mantenga actualizado y ofrezca calidad educativa es necesario que investigue sobre la práctica llevada a cabo para implementar mejoras permanentemente.

e-learning_unibertsitatean_4.pngFigura 2. Representación del modelo educativo de la UOC; la actividad de aprendizaje en el centro, apoyada por los recursos, el equipo docente y la colaboración y comunidad en  red. Todo ello retroalimentándose continuamente de la investigación sobre la práctica y promoviendo la innovación.

4. Referencias

  • Barberà, E. (2008). Aprende e-learning. Barcelona: Paidós
  • Bates, A. W y Sangrà, A. (2014). La gestión de la tecnología en la educación superior. Barcelona: Octaedro
  • Presentación de la Primera Universidad en línea del Mundo creada en 1996: la UOC. Video disponible en: https://www.youtube.com/watch?v=kmSVpDEfH64
  • Gros, B. et al. (coord) (2009). El modelo educativo de la UOC. Evolución y perspectivas. Disponible en: https://labur.eus/40gRz